Απ' όλους τους κλάδους, ή, μάλλον τις εποχές που ερευνά η Αρχαιολογία, πιο πολύ με συναρπάζει η Προϊστορία. Ισως γιατί ακριβώς δεν υπάρχουν γραπτά μνημεία, και παραμένει μυστήριο το "πώς", το "τι", ακόμα-ακόμα και το "πότε". Με τρελλαίνουν οι τοιχογραφίες των σπηλαίων, τα πρωτόγονα εργαλεία, τα υπολλείματα των σπιτιών και των οικισμών, οι ναοί, τα αγάλματα και τα ειδώλια με τις απλές αφαιρετικές και καλοχαραγμένες γραμμές τους...
Και φυσικά τα μεγαλιθικά μνημεία. Αρχής γενομένης από το Stonehenge στην Αγγλία, που επισκέφθηκα πρώτη φορά ένα κρύο και βροχερό Πάσχα, κάτι ταφικά ντολμέν στην Ουαλία, το Καρνάκ στη Γαλλία. Πρόσφατα επισκέφθηκα τη Μάλτα, η οποία έχει να επιδείξει τέσσερα πολύ εντυπωσιακά συγκροτήματα μεγαλιθικών ναών, τη Τζιγκαντίγια (Ggantija), το Ταρσήν (Tarxien), το Ατζαρ Ιμ (Hagar Qim), και τη Μνάιντρα (Mnajdra). Θεωρούνται παλαιότερα από τις Πυραμίδες της Αιγύπτου και το Στόουνχεντζ, μια που χρονολογούνται μεταξύ 4000π.Χ. και 2500π.Χ. Είναι εντυπωσιακά, αλλά ανθρώπινα σε μέγεθος.
Είχα χρόνο να επισκεφθώ δύο από αυτά, το Ατζαρ Ιμ και τη Μνάιντρα, στο νότιο μέρος του νησιού, που ως μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προστατεύονται δεόντως από την Ουνέσκο, και τα τελευταία χρόνια είναι σκεπασμένα...
Οι παραπάνω φωτογραφίες ήταν από το ναό της Μνάιντρα. Ενδιαφέρον έχουν επίσης οι κατόψεις των κτισμάτων αυτών. Κυκλικά και ημικυκλικά κτίσματα, κάποια θυμίζουν τριφύλλι (έτσι έχουν περιγραφεί από τους αρχαιολόγους), κάποια θυμίζουν τα περιγράμματα των ειδωλίων που βρέθηκαν εκεί: παχύσαρκες γυναίκες - θεότητες της γονιμότητας κατά πάσα πιθανότητα - με συγκεκριμένο σωματότυπο, που, αν το παρατηρήσει κανείς, βρίσκεται έως και σήμερα στα νησιά της Μάλτας...
κάτοψη του ναού της Μνάιντρα
Ο ναός του Ατζαρ Ιμ ήταν 600 μέτρα παραπάνω από τη Μνάιντρα, μεγαλύτερος και εντυπωσιακότερος. Αλλά και πάλι ανθρώπινος ως αίσθηση... Οι ναοί αυτοί είναι προϊόντα ενός πολιτισμού που εμφανίστηκε και εξαφανίστηκε "μυστυριωδώς" (με άλλα λόγια οι αρχαιολόγοι δεν μπορούν να το εξηγήσουν), και μόνο στην τοπική μυθολογία μπορεί κανείς να ανατρέξει και να ονειρευτεί γιγάντισσες που ψάχνουν τα παιδιά τους μες στις θάλασσες, γιγαντάκια που παντρεύονται ντόπιους και χτίζουν ναούς στη μητέρα τους...
τα βαθουλώματα στην πέτρα μπροστά εικάζεται οτι ήταν οι βάσεις των ποδιών ενός αγάλματος
Εξω από το συγκρότημα του μεγάλου ναού του Ατζαρ Ιμ, ένας μισοκατεστραμένος κύκλος από μεγάλιθους κάτω από τον ήλιο, με ένα δεσπόζον "μενίρ" στην είσοδο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου